Co było pierwszym eksponatem w tworzonym w latach 30 XX w. Muzeum Regionalnym Kujaw Zachodnich? Od jakiego eksponatu wszystko się zaczęło? O tym w kolejnym odcinku na 90-lecie Muzeum im. Jana Kasprowicza.

 

5 stycznia 1930 r. w czasie otwarcia Publicznej Biblioteki Miejskiej w Inowrocławiu prezydent Inowrocławia Apolinary Jankowski mówił: „Dzisiejszy dzień (…) przypomina nam pilną potrzebę utworzenia w Inowrocławiu Muzeum Kujawskiego. Miasto nasze jako stolica tej dzielnicy, która według legendy była kolebka Polski, musi dołożyć wszelkich starań, aby nasze regionalne zabytki nie zanikały i nie niszczały. (…) na społeczeństwie ciąży wielki obowiązek współpracy przez zgromadzenie i oddawanie zabytków do tego muzeum. Chciałbym dzisiaj dać zaczątek tej akcji i jako osobisty mój pierwszy dar do Muzeum Kujawskiego składam jedną akcję Solanek Inowrocławskich, wydaną w 1875 r. z podpisami Łucjana Grabskiego i Zygmunta Wilkońskiego”.

A więc jest nasz numer 1, zielonkawy papier wartościowy Towarzystwa Akcyjnego Solanki, spółki założonej, niczym w „Ziemi obiecanej” Reymonta, przez Polaka Zygmunta Wilkońskiego, Niemca Oskara Triepcke i Żyda Samuela Hoenigera. Niestety ten jedyny, wyjątkowy, pierwszy eksponat nie wrócił do inowrocławskiego muzeum po II wojnie światowej. Szczęśliwie inną solankowa akcję, tę na zdjęciu, przekazał do zbiorów pan Grzegorz Roczek.

Muzealnictwo na inowrocławskich Kujawach tworzyli w okresie międzywojennym prawdziwi wizjonerzy: prezydent Apolinary Jankowskim, założyciel Muzeum Regionalnego Kujaw Zachodnich i Władysław Juengst, twórca Muzeum Lotniczo-Gazowego. Wspominając budowniczych inowrocławskich Solanek przed oczyma staje słynna scena z reymontowsko-wajdowskiej „Ziemi obiecanej”, kiedy to trzej przyjaciele zakładają wielką fabrykę. Podobnymi słowami mógł Apolinary Jankowski, z głośnym śmiechem, zwrócić się do Władysława Juengsta:

- Ja nie mam nic, ty nie masz nic!

- To razem właśnie mamy tyle, w sam raz tyle, żeby założyć muzeum!

- Dwa muzea i bibliotekę!

I tak zaczęła się historia naszego muzeum.

Artykuł ukazał się w Tygodniku Informacyjnym Powiatu, Miast i Gmin 12 lutego 2021 r.